Van Campen & Dijkstra

Van Campen & Dijkstra

Stap over naar RegioBank met onze gratis overstapservice. Loop binnen op Voorstraat 94 of bel 0517-212140 voor een afspraak.
Peter Kuiper, voor oog en oor

Peter Kuiper, voor oog en oor

Nieuwe bril, contactlenzen of hooroplossing? Bij Peter Kuiper, dé opticien en audicien bent u aan het juiste adres.
Expert Harlingen

Expert Harlingen

Bekijk de nieuwe folder met de beste aanbiedingen!
van Veen Uitvaartzorg

van Veen Uitvaartzorg

Uw uitvaartondernemer in Harlingen voor een begrafenis of crematie in Friesland en omgeving.
C.L. International: Goed op weg

C.L. International: Goed op weg

Het bergingsbedrijf voor Noord-West Friesland, Terschelling en Vlieland.
Ondernemend Harlingen

Ondernemend Harlingen

Ondernemend Harlingen is hét platform voor alle bedrijven in en rondom Harlingen. Onderneem het in Harlingen, Welkom aan Zee!
Gemeente Harlingen

Gemeente Harlingen

Hier vindt u alle informatie over de producten en diensten van de gemeente Harlingen.
Harlinger UITagenda

Harlinger UITagenda

De Harlinger UITagenda is de centrale agenda van alle evenementen en activiteiten in en rondom Harlingen.

Varen met Gijs ~ Flottielje in de mist

16-02-2025

HARLINGEN - Harlingen ademt water, is een knooppunt van stromingen, verhalen en mensen die zich laten leiden door de getijden.

Varen met Gijs ~ Flottielje in de mist Cees Lagemaat zorgde altijd voor voldoende vrouwelijk gezelschap, zoals hier tijdens de strandrit die het gemeentebestuur van het Ost-Friesische eiland Wangeroog ons aanbood. Foto: Inge van Hesteren©

Eén van die mensen is Gijs van Hesteren. Schrijver, zeeman en verteller. Met een scherpe blik en een liefde voor de zee beschrijft hij de avonturen die zich afspelen op en rond het water. Op Harlingenboeit.nl delen we een selectie uit zijn boek Varen met Gijs, waar hij momenteel aan werkt. Stap aan boord, voel de deining en laat je meevoeren door de verhalen van Gijs van Hesteren.

 


 

Flottielje in de mist

Tekst Gijs van Hesteren

 

1986. Het was ons eerste jaar in de chartervaart. Inge was de kapitein, ik de schipper. We voeren met de hagenaar Icarus, in opdracht van Cees Lagemaat. Hij was niet zo van het op tijd betalen, dat hadden we al ontdekt, maar hij was een steengoede organisator. Ach ja, Cees, god hebbe zijn ziel. Hij is al een paar jaar geleden overleden. Nog steeds heb ik een rekening bij hem openstaan, voor verrichte diensten aan boord van de Icarus. Dat schip was echt een afgeragde lorreboel. Maar ik heb warme herinneringen; Cees gaf ons toch maar die unieke kans.

 

De zomervakantie is begonnen. De Wad en Eilandentocht. Nederlandse platbodems varen van het Noord-Hollandse Hoorn naar Sail Bremerhaven in Duitsland. Cees pakt de waddentocht breed uit. Naast een stuk of tien grotere schepen, zoals tjalken en klippers, neemt hij een zestigtal schippers van schouwtjes, aakjes en bolletjes op sleeptouw. En twee aardige, mooie dames. Cees zorgt altijd voor voldoende vrouwelijk gezelschap.

De reis begint in Hoorn. In Harlingen zal het noordelijke deel van de vloot aanhaken en vervolgens zullen we van wantij naar wantij naar het oosten zeilen. De Icarus en de Daedalus hebben in Hoorn al een clubje jeugd uit achterstandswijken aan boord gekregen. Ze zijn er op uitnodiging en op kosten van de gemeente Bremerhaven.

“Oh ja, de Icarus is het admiraliteitsschip. Jij gaat optreden als vlootvoogd, Gijs”, zegt Cees langs zijn neus weg. En tot mijn schrik.

“Moet dat, Cees? Ik ben een beginneling, qua wadvaren. We zijn met de Icarus nog maar twee keer het wad op geweest. Één keer naar Oudeschild, Texel en één keer naar Terschelling.”

“Dat kan je heus wel”, vindt Cees. “Je bent er al een paar keer geweest. Ik help je toch? Het grootste deel van deze mensen kent sowieso de weg niet op het wad. Weten zij veel. Jij kan tenminste varen.”

Nou, dat neem ik als een groots compliment. Het is maar goed dat ik in het bezit ben van de boeken ‘Vaarwijzer voor de Waddenzee’ en ‘Vaarroutes naar de Oostzee’, geschreven door de Terschellinger Jan Heuff. Bijzonder praktisch zijn ze, want na bestudering van het desbetreffende hoofdstuk is het net alsof ik weet wat ik aan het doen ben.

Bij het avondpalaver, meestal in een café, bespreken we de plannen voor de volgende dag. Naar Ameland via het Kimstergat en het Abt? Jan schrijft in zijn boek: “Vertrek uit Harlingen met opkomend tij, twee uur voor hoogwater.” Et cetera.

Voor het belangstellend toehorende schipperspubliek herkauw ik Jan Heuffs boodschap. Bijvoorbeeld:

“Morgen een zomers zuidenwindje, kracht drie. We vertrekken ‘s ochtends om half elf uit de haven, twee uur voor hoogwater Harlingen. We volgen de kustlijn, via het Kimstergat. Al snel wordt dat minder diep. Misschien schuiven de schepen met wat meer diepgang aanvankelijk een beetje over de bodem. Geen nood, het water komt op en de wind staat goed. In de loop van de middag gaat de eb lopen, maar dan zitten we alweer in dieper water.”

Wonderwel komt het uit zoals voorspeld. Zo mooi volgens plan gaat het niet altijd, maar deze vier weken naar het Duitse wad werkt het meestal wel zo.

Terug naar het begin. Als de dag van gisteren weet ik het nog.

‘s Ochtends varen we met een vloot van een stuk of twintig platbodems en platbodempjes de voorhaven van de sluis van Kornwerderzand uit. Voor de meesten de eerste mijlen op het Wad. Wij zelf zijn kenners. We zijn er immers al één keer eerder geweest. Maar toen was het zonnig!

Het is best mooi weer, maar meteen na de havenhoofden belanden we in dichte mistbanken. Ik zie nog net het voorschip van de Icarus. Misschien dertig meter zicht. Het wordt een kleine wereld, grijzig, vochtig. Alle geluiden klinken gedempt. Het krijsen van de meeuwen is verstomd. Het water kabbelt om het schip, diep vanuit de machinekamer klinkt het gelijkmatige gebrom van de stokoude DAF scheepsdiesel.

Verscheidene schippers beginnen signalen te geven met hun scheepshoorn. Daarmee krijgen we in ieder geval een idee waar ze ongeveer varen. Wij doen ook mee. Het wordt een heel concert. Weemoedig klaagt het mistsein op de pier van het sluiscomplex. Hoe ver dat sein van ons verwijderd is weten we niet, maar in ieder geval horen we hem aan stuurboord. Een zwart-gele kardinale lichtboei doemt op aan bakboord. Mooi zo, dan zitten we ín de vaargeul en niet ernaast. Om de minuut of zo meld ik via de marifoon op kanaal tien waar ik me bevind. Volgens de zeekaart moeten we 70 graden kompaskoers aanhouden voor de volgende ton.

In die tijd, ik spreek over de jaren tachtig, is er nog geen vaarbewijsverplichting. Die wordt pas ergens rond 1990 ingevoerd. Ik heb een cursus Klein Vaarbewijs – voor plezierscheepvaart – gevolgd. Dat lijkt me handig, maar het is alleen maar theorie. Een praktijkexamen wordt daarvoor niet afgenomen. In elk geval moet ik hiermee ook het Binnenvaartpolitiereglement hebben gelezen. Dat je überhaupt niet mag varen bij slecht zicht is me echter even ontgaan.

Dat is iedereen ontgaan, denk ik, want niemand in het flottielje maakt aanstalten om ten anker te gaan of wat dan ook. Af en toe klaart het een beetje op, dus we varen lekker verder, op het gehoor eigenlijk. Door de marifoon meld ik op het vlootkanaal 77: “Wie het niet vertrouwt raden we aan terug naar de voorhaven van de sluis te gaan, of ten anker naast de vaargeul.” Dan hebben we die aansprakelijkheid ook afgedekt, vinden we.

Als navigatiemiddelen hebben we alleen ons kompas en een peilstok. Een van de kansarme kinderen peilt om de halve minuut de diepte. “Zwei Meter… Ein Meter achtzig…”

Als de diepte snel terugloopt, heb ik een indicatie dat we de rand van de vaargeul naderen. Dan stuur ik een beetje terug naar het midden. En Inge staat op de voorplecht, met een verrekijker en af en toe roept ze dingen als: “Groene ton op 20 graden stuurboord, dertig meter!”

Het wordt een heel circus. Af en toe trekt het volledig dicht. Dan hebben we geen idee waar we naartoe gaan en volgen op hoop van zegen de kompaskoers die we het laatst hebben gevaren. Deze en gene schipper loopt tijdelijk vast aan de zijkanten van de vaargeul. Gelukkig hebben we opkomend tij. Later hoor ik dat één van de schepen zijn schroef heeft verloren op de keien van een strekdammetje. Gelukkig gaat het bij ons allemaal goed.

We worden aangeroepen. “Ohee, ohee, zien jullie ons?”

“Bootje dwars voor de boeg!” roept Inge. “Hee, wat doen jullie daar?”

“We zijn verdwaald en de motor is uitgevallen!”

Inge en ik overleggen even. “Hou maar een lijntje klaar, dan slepen we jullie langszij ons schip mee naar Harlingen.”

Zo gezegd, zo gedaan. Het bootje zit vast, aan boord klimt een bibberend, tamelijk bejaard stel. Ze hebben het zichtbaar koud. En ze hebben alleen een wegenkaart aan boord, dus ook zonder mist zouden ze geen idee hebben van positie of koers.

De zon breekt door, tegen de tijd dat we via de Boontjes Harlingen bereiken. Het is weer zomer.

 

Kunst & Cultuur

Terug naar Nieuws

Meer nieuws

Ingezonden bericht: De stadhuissoap van het college van B&W

16-02-2025

HARLINGEN - “De publiekshal is van een omvang dat het gehele personeel van 200 mensen er bij een personeelsbijeenkomst, een feest of partij gemakkelijk in past.”

Van Stee Offshore zaalvoetbal competitie 14-2-2025

16-02-2025

HARLINGEN - Afgelopen vrijdag twee wedstrijden, als eersten zouden aftrappen Van Der Meulen en Pizzeria Pompeï en die maakten er een mooie pot van met veel strijd en passie.

Reacties

Van Campen & Dijkstra Harlingen Van Campen & Dijkstra Harlingen Hubo-Faber Hubo-Faber Haarmode Cats Haarmode Cats Faber Tassen, Koffers & Accessoires Faber Tassen, Koffers & Accessoires Zeilcharter Boreas Zeilcharter Boreas
Faber Tassen, Koffers & Accessoires Faber Tassen, Koffers & Accessoires Hubo-Faber Hubo-Faber Firma Sijtsma Firma Sijtsma Museum Het Hannemahuis Museum Het Hannemahuis Gemeente Harlingen Gemeente Harlingen Kamsma Schoenen Kamsma Schoenen Kunst & Cultuur Kunst & Cultuur Peter Kuiper, voor oog en oor Peter Kuiper, voor oog en oor Haarmode Cats Haarmode Cats Visie-Events Visie-Events Tourist Info Harlingen Tourist Info Harlingen CZVideoful CZVideoful Zwembad Het Derde Haad Zwembad Het Derde Haad Zensa Moda Zensa Moda Copini Opticiëns Copini Opticiëns Joachim de Ruijter Fotografie Joachim de Ruijter Fotografie Havenbrouwerij | Het Brouwdok Havenbrouwerij | Het Brouwdok Stichting Harlingen Sail Stichting Harlingen Sail Harry Greve LOUNGE Harry Greve LOUNGE van Veen Uitvaartzorg van Veen Uitvaartzorg TeamFRL TeamFRL Milûk Milûk Zeilcharter Boreas Zeilcharter Boreas Karsten Wonen Karsten Wonen Hippe Frieten & Ons Wijnen Hippe Frieten & Ons Wijnen Atelier & Schoenmakerij de Groot Atelier & Schoenmakerij de Groot Harry Greve Gitaar- en Basgitaarlessen Harry Greve Gitaar- en Basgitaarlessen Expert Hogerhuis Expert Hogerhuis Van Campen & Dijkstra Harlingen Van Campen & Dijkstra Harlingen Homminga's Fijne Winkeltje Homminga's Fijne Winkeltje
Hubo-Faber Hubo-Faber CZVideoful CZVideoful Visie-Events Visie-Events Copini Opticiëns Copini Opticiëns Expert Hogerhuis Expert Hogerhuis Homminga's Fijne Winkeltje Homminga's Fijne Winkeltje Museum Het Hannemahuis Museum Het Hannemahuis TeamFRL TeamFRL Zwembad Het Derde Haad Zwembad Het Derde Haad Zensa Moda Zensa Moda Stichting Harlingen Sail Stichting Harlingen Sail Faber Tassen, Koffers & Accessoires Faber Tassen, Koffers & Accessoires Kamsma Schoenen Kamsma Schoenen Milûk Milûk Atelier & Schoenmakerij de Groot Atelier & Schoenmakerij de Groot Zeilcharter Boreas Zeilcharter Boreas Gemeente Harlingen Gemeente Harlingen Havenbrouwerij | Het Brouwdok Havenbrouwerij | Het Brouwdok Haarmode Cats Haarmode Cats Tourist Info Harlingen Tourist Info Harlingen Hippe Frieten & Ons Wijnen Hippe Frieten & Ons Wijnen Van Campen & Dijkstra Harlingen Van Campen & Dijkstra Harlingen Peter Kuiper, voor oog en oor Peter Kuiper, voor oog en oor Kunst & Cultuur Kunst & Cultuur Harry Greve Gitaar- en Basgitaarlessen Harry Greve Gitaar- en Basgitaarlessen Firma Sijtsma Firma Sijtsma BENG Evenementen BENG Evenementen Joachim de Ruijter Fotografie Joachim de Ruijter Fotografie van Veen Uitvaartzorg van Veen Uitvaartzorg Karsten Wonen Karsten Wonen
Atelier & Schoenmakerij de Groot Atelier & Schoenmakerij de Groot CZVideoful CZVideoful Kunst & Cultuur Kunst & Cultuur Museum Het Hannemahuis Museum Het Hannemahuis Joachim de Ruijter Fotografie Joachim de Ruijter Fotografie Havenbrouwerij | Het Brouwdok Havenbrouwerij | Het Brouwdok Milûk Milûk Kamsma Schoenen Kamsma Schoenen Hubo-Faber Hubo-Faber van Veen Uitvaartzorg van Veen Uitvaartzorg Firma Sijtsma Firma Sijtsma Karsten Wonen Karsten Wonen Gemeente Harlingen Gemeente Harlingen Visie-Events Visie-Events Haarmode Cats Haarmode Cats Homminga's Fijne Winkeltje Homminga's Fijne Winkeltje Van Campen & Dijkstra Harlingen Van Campen & Dijkstra Harlingen Tourist Info Harlingen Tourist Info Harlingen BENG Evenementen BENG Evenementen Peter Kuiper, voor oog en oor Peter Kuiper, voor oog en oor Zwembad Het Derde Haad Zwembad Het Derde Haad Zensa Moda Zensa Moda Harry Greve LOUNGE Harry Greve LOUNGE Zeilcharter Boreas Zeilcharter Boreas Faber Tassen, Koffers & Accessoires Faber Tassen, Koffers & Accessoires Hippe Frieten & Ons Wijnen Hippe Frieten & Ons Wijnen Expert Hogerhuis Expert Hogerhuis Copini Opticiëns Copini Opticiëns Harry Greve Gitaar- en Basgitaarlessen Harry Greve Gitaar- en Basgitaarlessen TeamFRL TeamFRL
Karsten Wonen Karsten Wonen Museum Het Hannemahuis Museum Het Hannemahuis Havenbrouwerij | Het Brouwdok Havenbrouwerij | Het Brouwdok Visie-Events Visie-Events Harry Greve Gitaar- en Basgitaarlessen Harry Greve Gitaar- en Basgitaarlessen CZVideoful CZVideoful Harry Greve LOUNGE Harry Greve LOUNGE Firma Sijtsma Firma Sijtsma Stichting Harlingen Sail Stichting Harlingen Sail Van Campen & Dijkstra Harlingen Van Campen & Dijkstra Harlingen Peter Kuiper, voor oog en oor Peter Kuiper, voor oog en oor TeamFRL TeamFRL