Het monument is een eerbetoon aan de Canadese bevrijders
Voorzitter Kees Terwisscha van Scheltinga stond stil bij dit bijzondere jaar voor het Kazemattenmuseum. Het vieren van het 40-jarige jubileum als museum, het vieren van 80 Jaar Vrijheid én de onthulling van het monument, een blijvende herinnering én eerbetoon aan de moed en opoffering van onze Canadese bevrijders.
“In 1985”, zo memoreerde de heer Terwisscha, “is hier het Kazemattenmuseum geopend, ter ere van de 225 Nederlandse militairen die dapper standhielden toen op 12 mei 1940 Duitse troepen de Afsluitdijk aanvielen. De Stelling Kornwerderzand is hiermee één van de weinige plekken in Europa waar de Duitse Blitzkrieg strandde. Elk jaar op 4 mei tijdens de officiële Dodenherdenking herdenken we hier hen die hun leven lieten voor onze vrijheid. Daarvoor zijn drie monumenten opgericht.”
Er ontbrak nog één monument, dat van de bevrijders: de Canadese soldaten die zich vanaf de stranden van Normandië een weg vochten naar Fryslân. Nog op 16 april 1945 werden de manschappen van het Regiment Queen’s Own Rifles of Canada bij Wons beschoten door Duitse kanonnen, met zes doden tot gevolg.
Veertig jaar later, op 25 april 1985, bezochten vijftig Canadese veteranen en hun echtgenotes de door hen bevrijde dorpen in Fryslân. Sindsdien ontvangt Fryslân elk jaar weer een delegatie uit Canada. Ook dit jaar, 80 jaar na de bevrijding, is het de 100-jarige Canadese D-Day veteraan Jim Parks die met familieleden overkomt en op 29 april het Kazemattenmuseum bezoekt.
Het monument is ontworpen door de beroemde Pools-Joodse architect Daniel Liebeskind. Hijzelf zei daarover: “This Vector is a topography of memory. They function as points in both space and time, while connecting to the story of liberation. It is important that the markers communicate a very clear and bold message.”
mw Adsett, mw Sjerps, dhr Adsett, dhr Rietman.
De onthulling van het monument door ambassadeur Hugh Adsett, gedeputeerde Eke Folkerts en wethouder Michel Rietman vond plaats in aanwezigheid van onder andere mevrouw Adsett, de burgemeester van Harlingen Ina Sjerps en vertegenwoordigers van de Koninklijke Vereniging voor Nederlandse Reserveofficieren en vrijwilligers van het Kazemattenmuseum.
