Hiermee bouwt Rijkswaterstaat voort op het project Waddenmozaïek, dat onderzoekt hoe van nature voorkomende ondergronden (substraten) kunnen bijdragen aan het herstel van onderwaternatuur in de Waddenzee. De resultaten van het project zijn veelbelovend en daarom volgt er nu een doorontwikkeling. De nieuw ontwikkelde riffen gaan namelijk langer mee en kunnen ook gemakkelijker worden gemonitord.
Terugbrengen van natuurlijke ondergronden
De ontwikkeling van de nieuwe perenboom-riffen valt onder de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW). Vanuit de PAGW werkt Rijkswaterstaat aan het herstel van onderwaternatuur in de Waddenzee. Van nature kwamen er in de Waddenzee verschillende ondergronden voor, zoals schelpen, steen en hout. Op deze ondergronden (substraten) groeien er verschillende vormen van onderwaterleven, die weer een bron van voedsel en schuilplekken vormen voor vis.
Door menselijke activiteiten komen er nu minder van deze natuurlijke ondergronden (substraten) voor in de Waddenzee dan vroeger. Zo komt een omgevallen boom bijvoorbeeld niet meer via rivieren in de Waddenzee terecht, omdat deze door sluizen en dijken wordt tegenhouden of vanwege veiligheid al uit het water is gehaald. Het terugbrengen van deze natuurlijke ondergronden is een doelstelling vanuit de PAGW. Door de plaatsing van de perenboom-riffen draagt Rijkswaterstaat actief bij aan het behalen van deze doelstelling.
Waddenmozaïek
Eerder plaatste het project Waddenmozaïek vier riffen onderwater in de Waddenzee. Elk rif bestaat uit acht constructies (units) van perenbomen. Al na enkele maanden was er veel onderwaternatuur te ontdekken op de constructies, zoals mossels, zakpijpen en anemonen. Daarnaast was de hoeveelheid vis rond de riffen vijf keer hoger dan op het naastgelegen zand.
Het veldwerk voor het Waddenmozaïek project zit erop, maar Rijkswaterstaat neemt het experiment over en breidt het verder uit. Daarmee blijft de ontwikkelde onderwaternatuur behouden en wordt er onderzocht hoe de riffen zich op langere termijn gedragen. Zo kan worden gekeken of er (nieuwe) soorten verschijnen of juist verdwijnen.
Voortbouwen
De perenboom-riffen van het project Waddenmozaïek zijn speciaal ontworpen voor een korte onderzoeksperiode. Rijkswaterstaat werkt nu aan een nieuwe serie van perenboom-riffen, waarbij de perenbomen worden vastgemaakt aan een stalen frame. De constructie (unit) is hierdoor sterker en gaat veel langer mee. De monitoring van aangroei op de perenbomen, die daarvoor boven water worden getakeld, gaat met de stalen frames makkelijker en veiliger. Daarnaast kunnen er op de nieuwe constructies bomen worden bijgeplaatst of vervangen en de frames kunnen worden hergebruikt.
Er worden vier riffen, met elk acht van deze constructies (in totaal dus 32 units) geplaatst. Rijkswaterstaat plaatst de nieuwe riffen naast de bestaande van het project Waddenmozaïek. De riffen worden periodiek gemonitord. Zo kunnen de resultaten van de nieuwe riffen worden vergeleken met de oude riffen.
Locatie
De riffen worden geplaatst aan het einde van de geulen in het Eierlandse gat, tussen Texel en Vlieland. De riffen zijn duidelijk gemarkeerd en via een scheepvaartbericht wordt de scheepvaart geïnformeerd. In dit scheepvaartbericht zijn de exacte coördinaten van de riffen vermeld.
Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW)
De Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) is een programma van de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Het programma is opgezet om de ecosystemen in de grote wateren te versterken. Dat helpt de omstandigheden te creëren waaronder de ecologische waterkwaliteit verbetert en de natuur robuuster wordt.
