In juli 2024 presenteerde Antea het ‘Jaarverslag 2023 Aanvullend Meetnet Harlingen’. Opzienbarende conclusies meldt het eerste jaarverslag van het Meetnet niet. Zoals verwacht zijn de gevolgen van bodemdaling door zoutwinning op dit moment nog niet in de stad te meten. Het jaarverslag meldt hierover dat ‘de 2 centimeter bodemdalingscirkel niet of nauwelijks dichterbij de kust is gekomen. Voor de metingen in Harlingen betekent dit dat de gevolgen van de zoutwinning de meters van het Aanvullend Meetnet later zullen bereiken’. De eerste vijf jaar dat het Aanvullend Meetnet operationeel is, dient dan ook vooral om de nul-situatie in kaart te brengen.
Het belangrijkste wapenfeit dat het jaarverslag vermeldt is dat alle modems van de meetapparatuur vervangen zijn. Dit omdat de dekking van het mobiele netwerk ‘niet altijd sterk genoeg is voor een volledige verzending van de data’. Met nieuwe modems is de ontvangst gestegen naar 96 procent, voldoende om het dataprobleem op te lossen.
Registratie van bewegende huizen in Harlingen tot de aardbeving in Turkije
De meetapparatuur van het Aanvullend meetnet is buitengewoon nauwkeurig. Zo toonden de meetgegevens de zwaartekracht van het getijde, trillingen van voorbijrijdende vrachtwagens, alsook de aardbeving in Turkije in februari 2023.
Met de meetgegevens van tiltmeters in twee historische panden wordt bijvoorbeeld zichtbaar hoe beide huizen – net als de rest van de stad – voortdurend uiterst minimaal in beweging zijn. Er zijn op dit moment nog te weinig data beschikbaar om hier de oorzaak van te kunnen bepalen.
Meten van bodemdaling
Frisia Zout B.V. wint sinds begin september 2020 zout onder de Waddenzee voor de kust van Harlingen. Door zout te winnen daalt de bodem. In hoeverre de bodem daalt wordt op het wad en ook onder de stad gemeten.
Voor de metingen op het wad is in 2018 het Meet- en monitoringsprogramma ingericht. Dit meetnet is onderdeel de van winningsvergunning.
Voor de metingen onder de stad is een Aanvullend Meetnet ingericht dat sinds het tweede kwartaal van 2022 data verzamelt. Het Aanvullend Meetnet bestaat uit tiltmeters, versnellingsmeters en peilbuizen voor het grondwaterpeil. De meest belangrijke meting is de meting van de scheefstand, de tilt.
Kritische grenswaarde
Het door Holland Innovation Team gemaakte ontwerpplan voor het meetnet hanteert een maximale scheefstand van 20 mm over 10 meter voor schade aan gebouwen, oftewel 2.000 microradialen als kritische grenswaarde. De bodemdaling door zoutwinning mag deze grenswaarde niet bereiken.
De grootst gemeten natuurlijke beweging in de panden bedroeg afgerond 80 microradialen mogelijk als gevolg van het getijde in de haven en het diepe grondwater. Er is meer tijd en studie nog om hier met zekerheid iets over te kunnen zeggen.
- Jaarverslag 2023 Aanvullend Meetnet Harlingen - Antea Group 2 juli 2024.pdf — PDF-bestand, 943 KB (965968 bytes)