De voormalige reddingboot C.A. den Tex heeft een rijke historie. Het begint met de opdracht van de Noord- en Zuid Hollandsche Redding Maatschappij (NZHRM). In Alkmaar – begin 1916 – is de bouw van start gegaan op de werf Nicolaas Witsen. Het doel: de roeireddingboot die sinds 1911 in dienst is bij reddingstation Eemshaven op het eiland Rottumeroog, vervangen voor een motorreddingboot. Het bijna 12 meter lange schip verliet in 1917 de werf, waarna het onder de hoede van de roemruchte redder Mees Toxopeus kwam. Na 5 jaar in dienst te zijn geweest van reddingstation Rottumeroog, kwam men tot de conclusie dat het schip eigenlijk te klein was voor de gevaarlijke wateren rond het eiland. Zeker met een zware storm uit noordelijke richtingen kon het spoken boven het eiland. Men besloot daarom om het schip een relatief beschutter reddingsstation toe te wijzen: Harlingen. De handzame boot kon met haar geringe diepgang goed werk verrichten op de ondieptes van de Zuiderzee en het Wad. De grotere reddingboot Hilda heeft de C.A. den Tex opgevolgd op Rottumeroog.
Op 11 augustus 1922 voer het schip de haven van Harlingen binnen. De klipperschipper Johannes de Jong werd met ingang van september 1922 in de functie van schipper benoemd voor een jaarsalaris van fl.1500,=. Om de C.A. den Tex een goede ligplaats te bieden, werd een vergunning aangevraagd bij het Ministerie van Waterstaat tot het plaatsen van twee zware meerpalen met plankieren bij het boothuis in de Nieuwe Willemshaven. Deze vergunning werd verleent, maar door de hoge kosten voor het heien van de palen, werd besloten hier toch van af te zien. Besloten werd om de C.A. den Tex de hoek achter het Noorderke, tussen het Plankenpad en de Prins Hendrikbrug, uit te diepen. Hier kwam de boot aan lange meertrossen te liggen. Deze ligplaats zal de historische reddingboot, in nauwe samenwerking met de ‘Port of Harlingen’, na haar terugkomst in Harlingen ook gaan innemen.
De C.A. den Tex verrichte op station Harlingen vele, soms roemruchtige, reddingen. Een van de reddingen die tot de verbeelding spreekt is die van 27 oktober 1936, waarbij de C.A. den Tex uitvoer voor de Rijnaak Marie en sleepboot ‘Harlingen’ in nood in de Kromme Balg (voor de kust van Ferwerd). De C.A. den Tex voer in die tijd onder leiding van schipper Sipke Wielenga, die vanaf het voorjaar van 1926 het ‘roer’ had overgenomen van Johannes de Jong. Het waaide die dag windkracht 10 tot 12 Beaufort uit westelijke richting. Er werd een noodsignaal uitgezonden, wat vanaf de wal werd opgemerkt. Het reddingstation in Harlingen werd hiervan in kennis gesteld, waarop de reddingboot C.A. den Tex, met aan boord schipper Wielenga en de opstappers J. Jager, D. Koning en P. Huizinga in de vroege ochtend de haven verliet. Over de Vlakte van Oosterbierum, voer de C.A. den Tex in de woedende storm naar de Kromme Balg. Rond 11.00 uur was de reddingboot ter plaatse. Schipper Attema, zijn vrouw, twee kinderen en de dekknecht stapten in de kolkende zee over op de reddingboot. Tegen de storm in had de C.A. den Tex er een hele kluif aan om terug te keren naar de Harlinger haven. Het was dan ook al tweede helft middag toen de reddingboot met de maatschappijvlag (N.Z.H.R.M.) in top, ten teken dat allen waren gered, de haven binnen voer. Op 31 oktober 1936 ontving de Reddingmaatschappij een telegram, waarvan een afschrift naar de reddingstations werd gestuurd, met de tekst:
“Hare Majesteit de Koningin, H.K.H. de Prinses en Z.D.H. Prins Bernhard hebben met veel waardering kennis genomen van de verschillende moedige reddingspogingen tijdens de jongste stormen volbracht door de bemanningen der reddingbooten “Brandaris, Insulinde, C.A. den Tex en Neeltje Jacoba” en wenschen hen geluk met het daarbij bereikte succes”
Ook het hoofdbestuur der N.Z.H.R.M. liet zich niet onbetuigd. Men besloot om schipper Wielenga de bronzen medaille der N.Z.H.R.M. met diploma toe te kennen. De opstappers Jager, Koning en Huizinga kregen voor hun aandeel in de redding het getuigschrift van de Maatschappij uitgereikt. In 1942, ten tijde van de Tweede Wereldoorlog, werd de C.A. den Tex overgeplaatst naar station Hindeloopen aan het toen inmiddels afgesloten IJsselmeer. De reddingboot Twente volgde de C.A. den Tex op station Harlingen op. Na station Hindeloopen heeft het schip tot 1961 gestationeerd gelegen op station Nijkerk. Nadien is zij verkocht aan een particulier, die er een pleziervaartuig van heeft gemaakt. Vele jaren voer de ‘DexTex’ rond in de Noord-Nederlandse wateren. In 2014 kwam het schip te koop, met toen als thuishaven Winschoten. Een groep vrienden heeft het schip toen aangekocht, met als doel haar terug te restaureren naar haar oorsprong. De ‘DexTex’ is toen overgevaren naar de Betuwe, alwaar ze in het kleine dorpje Tricht in de afgelopen tien jaar volledig in de staat is gebracht zoals ze voer als reddingboot. Eerst slopen, strippen en bepalen wat origineel was- en wat niet. Daarna gaan opbouwen; een project met steun van vele vrijwilligers en donateurs. Meer informatie over de historie en het restauratieproject treft u aan op: www.reddingbootcadentex.nl.
- In het teken van de historische banden zullen de achterkleindochter en achterkleinzoon van schipper Sipke Wielenga de reddingboot C.A. den Tex op 6 juli de haven van Harlingen binnenvaren. Ook aanwezig zijn de nazaten van de heer Cornelis Anne (C.A.) den Tex, met onder andere zijn kleinzoon. De binnenkomst staat gepland om 15:00 uur nabij het KNRM-station Harlingen (Dokkade 3). Naast de C.A. den Tex zullen diverse historische- en actieve reddingboten aanwezig zijn. Allen van harte welkom!
Na het terugkomst zal de C.A. den Tex ligplaats nemen in Harlingen, alwaar ze zal worden ingezet voor educatieve vaartochten, rondvaarten op het Wad, asverstrooiingen en nautische evenementen. Hierbij zal alles in het werk worden gesteld om de (maritieme) historie van Harlingen in de vorm van de C.A. den Tex beeld te geven, om iedereen bewust te maken wat voor helden het waren die met dit schip naar zee gingen, om anderen te helpen.
