Tekst Joop van der Heide
Het initiatief werd destijds geboren uit het enthousiasme van Susan Postma, een bewoonster die geïnspireerd werd door de Zwarte Markt in Beverwijk. Dit idee vond weerklank, met ondersteuning van Paul van Beusekom van cafetaria The Corner en de oprichting van de Lanenbuurtvereniging, waardoor een hele planning voor het jubileumjaar werd opgezet.
Een opvallend onderdeel van dit initiatief was de straatversiering. Een knip- en naaiploeg kwam bijeen en werkte samen met Zeilmakerij van der Plaats om maar liefst 2000 meter vlaggenlijn van zeildoek te produceren. Deze vlaggetjes, van uitzonderlijke kwaliteit, wapperden ook dit jaar weer vrolijk op de Lanen tijdens Koningsdag. De grote rol waarop de vlaggetjes worden opgeruimd, is 40 jaar geleden vervaardigd door Huitenga's bouwbedrijf.
Vernielingen worden helaas niet geschuwd. Pogingen van onrustige jongeren, geschat rond de 15 à 16 jaar oud, om de vlaggetjes van hun bevestigingspunten te scheuren in het holst van de nacht, mislukten. Ook de door de gemeente geplaatste containers moesten het ontgelden en werden omver getrapt... Het organiseren van evenementen wordt bovendien steeds complexer door nieuwe regelgeving die uitgebreide veiligheidsmaatregelen vereist. Een veiligheidsdriehoek, bestaande uit vertegenwoordigers van politie, brandweer en het Rode Kruis, beoordeelt aanvragen vanuit Leeuwarden om ervoor te zorgen dat evenementen zonder risico's kunnen plaatsvinden.
Een van de eerste kermissen of lunaparken op de Schritsen na de bevrijding.
De kosten voor dergelijke veiligheidsmaatregelen zijn aanzienlijk. Een persoonlijke ervaring illustreert dit: als lid van het Centraal Comité '45 was ik betrokken bij de organisatie van de jaarlijkse zomerkermis. Voorheen waren alle vereiste acties voor het verkrijgen van toestemming samengevat op slechts één A4'tje, dat we naar het politiebureau brachten en met succes verkregen. Bij het aanvragen van de kermisvergunning kregen we echter een aanvullende eis te horen: "Hoeveel mensen verwacht u? Wij gaan uit van één EHBO'er per 250 mensen." Mijn reactie was positief: "Dat gaan we regelen." Een paar maanden later werd ik benaderd door de gemeente, of de EHBO-vereniging, waarvan ik voorzitter ben, de eerstelijnszorg kon verzorgen tijdens de Tall Ship Races in Harlingen. Helaas was dit niet haalbaar, omdat er bij de verwachte 350.000 bezoekers maar liefst 4100 EHBO'ers nodig zouden zijn. Deze situatie toont aan dat evenementen soms overdreven gereguleerd worden, wat resulteert in de noodzaak van professionele hulpverleners die minimaal 40 euro per uur per medewerker kosten.
De Lanenmarkt op Koningsdag blijft echter een bloeiende traditie in Harlingen, een viering van gemeenschap en historie die met trots wordt voortgezet door de bewoners en organisatoren.
