Door Ale Ypma.
Uit handgeschreven en vergeelde geschriften is nog terug te halen dat op 30 januari 1798 de vrijmetselaarsloge Deugd & IJver in Harlingen van start ging. Inmiddels dus 225 jaar gelden. Daarmee is deze loge de oudste vereniging van Harlingen. Een bijzonder feit om bij stil te staan. “Het is vooral ook een moment om vooruit te kijken, naar een gezonde toekomst voor onze vereniging”, vertelt de huidige voorzitter van de Harlinger Loge, Piet Allersma. Op de 31 januari van dit jaar werd het jubileumjaar intern met een bescheiden feestje voor leden en partners ingeluid. De meeste onderdelen van het feestelijk programma dit jaar richten zich toch naar buiten toe, naar de Harlingers.
Uit bewaarde documenten blijkt dat de Vrijmetselarij in Harlingen begonnen is in een gebouw aan de Zuiderhaven. Pas veel later duikt de locatie Franekereind nummer 15 op. Sinds 1974 is Deugd & IJver gevestigd in het opvallend rode gebouw met de gouden engel in de gevel aan de Lanen nummer 28.
“Voor een deel van de niet-vrijmetselaren wordt wat wij in ons logegebouw doen, vaak omhuld met een zweem van geheimzinnigheid. Zo worden ons met regelmaat zaken toegedicht die helemaal niets met de Vrijmetselarij van doen hebben”, licht Piet Allersma toe. “We worden door niet-wetenden wel eens een religie of zelfs een sekte genoemd. Volstrekt niet waar. We zijn gewoon een toegankelijke broederschap van leden die zoeken naar meer zingeving in hun leven. Vrijmetselarij is daarom niet een overtuiging, maar is veel meer een methode die de leden helpt die persoonlijke zoektocht naar zingeving vorm te geven. En dat doen we gezamenlijk, in de broederschap zoals wij dat noemen. Dat doen we tevens aan de hand van persoonlijke verhalen, die we bouwstukken noemen. Met daarnaast ritualen en symbolen, maar wel op een manier dat we elke broeder vrijlaten daar zijn eigen invulling aan te geven. Dogma’s of leerstellingen zijn ons volkomen vreemd.”
Op zoek naar wat ons verbindt
De wekelijkse bijeenkomsten in het logegebouw zijn vaak een oase van tradities en rust. Daarnaast is de Vrijmetselarij ook een antwoord in de almaar toenemende polarisatie in onze samenleving. Een van de meest karaktervolle eigenschappen die de Vrijmetselarij is zijn algemeenheid kenmerkt is namelijk dat de leden zoeken naar wat hen verbindt en niet naar wat hen uit elkaar drijft. Een duidelijk voorbeeld daarvan is dat gesprekken in de Loge niet gaan over religie of geloofsovertuigingen en ook niet over politieke zaken. Omdat het juist die onderwerpen bevat die onnodige verschillen blootleggen en mensen vaak verder van elkaar doet verwijderen.
Allersma: “Een mooi voorbeeld zijn de wekelijke ontmoetingen, die we comparities noemen. Denk maar aan het Engelse begrip to compare, wat vergelijken betekent. In ons werk en het dagelijks leven zijn we gewend te discussiëren en de ander van ons gelijk te overtuigen. Soms ook nog met stemverheffing. In onze comparities gaat het er heel anders aan toe. Wil je als lid het woord, dan vraag je het woord en krijg je het woord. Alleen die ene broeder spreekt op dat moment; de andere broeders luisteren. En spreken doen we niet om de ander te overtuigen. Hooguit door een vraag te stellen of een stelling naast een andere te plaatsen. Op die manier ontstaat er een vergelijking van meningen en vergroting van inzichten. Want geen van ons heeft de waarheid in pacht. Er bestaan voor elk van ons altijd meer en andere waarheden die prima naast elkaar gezet en besproken kunnen worden. In alle rust en met respect voor de ander.”
18 jaar of ouder
Volgens Allersma wordt deze waarden en tradities in elke Loge onderkend. Niet verwonderlijk is het daarom dat de meeste broeders het lidmaatschap van een Loge in volledige vrijwilligheid voor hun hele leven aangaan. “Dat zien we ook bij Deugd & IJver waar zelfs een broeder is die al een kwart van het bestaan van onze Loge lid is, dus al meer dan 56 jaar. Dat vind ik veelzeggend.” De voorzitter van de Harlinger Loge voegt daar aan toe dat leeftijd om toe te treden tot de Vrijmetselarij geen issue is, mits men in ieder geval wel 18 jaar of ouder is. “Wij vragen mensen niet om lid te worden van onze Loge. Dat moet uit de mensen zelf komen. Dat betekent dat alle mannen in Harlingen en omstreken, op zoek naar meer zingeving in hun bestaan, bij de Loge kunnen aankloppen om lid te worden. En dat kan natuurlijk ook wanneer men eerst gewoon informatie wil hebben.”
Jubileumjaar 2023
In het komende jaar worden meerdere activiteiten door de Harlinger Loge Deugd & IJver georganiseerd. Open dagen, lezingen, open bijeenkomsten en dergelijke worden met regelmaat georganiseerd en aangekondigd. Belangstellenden en geïnteresseerden kunnen dan een kijkje nemen en de sfeer proeven in het opvallend rode Loge-gebouw aan de Lanen 28 in Harlingen. Piet Allersma tot slot: “Over de Vrijmetselarij en vooral wat het met je als mens doet, is veel te vertellen. Maar net zo goed als ik onmogelijk in woorden kan uitleggen hoe een sinaasappel smaakt, moet je de Vrijmetselarij ook proeven, beleven en ervaren om te weten wat het voor je betekent.”
Meer informatie
Kijk op http://www.deugdenijver.nl of mail naar secretaris@deugdenijver.nl.
