Van maandag 6 t/m donderdag 9 maart doen de vierdejaars leerlingen van de opleiding Maritiem en Techniek hun praktijktoets koppelen. De praktijktoets is een verplicht onderdeel van het (school)examen voor matroos.
Motorpassagierschip Prinses Máxima en tankduwbak Prinses Amalia liggen ‘in flêche gekoppeld’, dus achter elkaar, aangemeerd in de Willemshaven. De leerlingen krijgen een vaste plek in de stuurhut, op het achterdek of op het voordek. “Het is glad aan dek, dus pas op dat je niet uitglijdt”, deelt de schipper nog even mee. De beide schepen worden als een hecht samenstel met behulp van een lier en staaldraad aan elkaar gekoppeld. Zo blijven beide schepen op de gewenste afstand van elkaar, dicht tegen elkaar aan, dus als 1 schip.
Niet alleen het koppelen zelf staat op het programma, ook het varen met een koppelverband is onderdeel van de praktijktoets. In de stuurhut wordt de algemene kennis getest. Wil je met de voor- of de achterkant de haven uitvaren? Waar ligt het draaipunt van de combinatie? “De achterkant draait mooi rond”, wordt er geroepen door de portofoon. En ook met het afmeren komt het goed. “We zetten de stuurboord boegschroef een beetje bij en dan leggen we het steekeind op bolder 15”, geeft de examinator aan.
Niet zonder gevaar
Het ‘koppelen’, samenvoegen van twee of meer schepen tot een hecht samenstel, is niet zonder gevaar. Veiligheid, samenwerken en goede communicatie tussen schipper en het personeel aan dek is essentieel. “Je kunt klem komen te zitten of een draad kan losschieten. Ook heb je als schipper vanaf de brug niet altijd zicht op het volledige schip. Je moet onveilige situaties zoveel mogelijk zien te voorkomen en daarom is het ontzettend belangrijk dat dit goed geoefend wordt in de praktijk”, aldus examinator en binnenvaartdocent Toby Schouwstra.
Perspectief voor de toekomst
Hendrik Sijtsma, wethouder van de gemeente Harlingen en portefeuillehouder Onderwijs, stapte woensdagmorgen in alle vroegte aan boord om het koppelen eens mee te maken. “Er is discipline aan boord van een schip. Dat zie je terug bij het koppelen, iedereen begrijpt wat hij moet doen en welke taak er van hem wordt verwacht. De leerlingen die ik heb gesproken weten wat ze willen en wat ze met het beroep kunnen doen. Maritiem onderwijs geeft de jongeren perspectief voor de toekomst en ik ben er trots op dat dit in de haven van Harlingen plaatsvindt.”
CESNI
Sinds 2021 heeft het Europees Comité voor de binnenvaart (CESNI) standaarden voor het gehele binnenvaartonderwijs inclusief het werken met koppelverbanden vastgesteld. De Maritieme Academie Harlingen is hierin een van de grootste opleidingsinstituten in de Europese binnenvaart.
