Het Alternatief is een programma van Bert Erents, Tiede Dijkstra en Peter Wierda. Drie muziekliefhebbers die het tijdslot op de vrijdagavond van 20.00 tot 23.00 vullen op omroeprsh.nl. Een vast onderdeel van dit programma is de plaat en zijn verhaal. Iedere uitzending heeft Tiede een filosofisch, politiek of muzikaal verhaal gekoppeld aan een plaat. Deze verhalen worden tweewekelijks op Harlingenboeit.nl gepubliceerd.
Tekst Tiede Dijkstra
Het is avond in Montreux. Eind zomer 1989 en over het meer van Genève waait een verkoelende wind na een bloedhete dag.
Maak kennis met Brian. Gitarist van beroep. En een goeie. Vindt hij niet alleen van zichzelf, nee vindt de wereld ook. Maar vandaag niet. Nee, vandaag vindt 'ie zichzelf een grote prutser. Al een week lang ploetert 'ie op een gitaar solo, maar het wil maar niet lukken. En de blaren op z'n vingers zijn daar getuige van. Gitaar is een gitaar, toch? Dacht hij ook. Maar deze solo, zoals Roger, Freddie en John 'm in gedachten hebben en op deze akoestische gitaar; het wil maar niet lukken.
Lat ligt hoog
En er hangt nogal wat vanaf. De opzet van Roger en Freddie, die de tekst zullen doen is op z'n zachtst gezegd ambitieus. Qua muziek een eerbetoon aan Led Zeppelin en qua tekst een klaagzang over het onvermogen van de mensheid om in harmonie naast elkaar te leven. Met invloeden van Maurice Ravel, George Gershwin en een knipoog naar hun alom geroemde meesterwerk uit 1975. De lat ligt hoog, zeg maar.
En het moet kloppen. Alles wijst erop dat dit wel eens hun laatste album zou kunnen zijn. Niet omdat ze het willen, maar omdat Freddie, hun zanger, ziek is. Ongeneeslijk. 'A big disease with a little name', noemde Prince dit een paar jaar eerder in 'Sign 'O' the times'. Aids.
Terug naar Brian. Z'n geoefen en geprobeer in Zwitserland heeft niks opgeleverd. Of althans: niks waar de band tevreden mee is. Het is inmiddels maart 1990 en we zijn in Engeland. Townhouse Studios in Londen. Het regent en het is koud. Een schril contrast vergeleken met Montreux. Alhoewel: de solo is er nog steeds niet. De band loopt op eierschalen om een gefrustreerde Brian heen en alleen als je levensmoe bent, vraag je hem of het wil lukken. John grapt dat Freddie het wel kan vragen, aangezien hij toch het minst te verliezen heeft. Roger en Freddie lachen.
Op hetzelfde moment komt producer David de ruimte binnen, met in z'n kielzog Steve Howe. Voor wie Steve niet kent, Steve is de gitarist van Yes en een goeie vriend van de band. Op de hoogte van de situatie en wetende dat Brian niet de persoon is die om hulp vraagt, biedt Steve aan om de solo in te spelen. En dit gebeurt. In 1x. Hiermee wordt Steve het eerste en meteen ook het laatste niet- bandlid dat gitaar speelt in een nummer van de band.
Niet lekker in het gehoor
En wat voor een nummer. Zwaar, bombastisch en maatschappijkritisch van toon. Een legpuzzel van stijlen, ritme en metrum. Een complex labyrint met verrassingen om elke hoek. Zoals bij hun meesterwerk uit 1975, zou de platenmaatschappij ook dit keer zeggen dat het niet aan zal slaan. Te moeilijk. Te zwaar. Niet lekker in het gehoor. En te lang. Véél te lang. Net de jaren '80 achter de rug en de opkomst van de elektronische muziek. Dance staat voor de deur. Kansloos.
Maar net zoals 15 jaar eerder luistert de band niet. En ook nu hebben ze het gelijk aan hun kant. Het wordt een meesterwerk. Episch, groots, monumentaal en een testament dat ze nog steeds relevant zijn. Volgens sommigen zelfs beter dan ooit.
Dit testament, deze nalatenschap, dit album, zou in januari van 1991 op 1 de hitlijsten binnenkomen. Amper 9 maanden later zou Freddie overlijden.
Denk even niet aan de bioscoopfilm met dat andere magistrale nummer, maar luister de komende 6:36 naar het beste nummer van de afgelopen 30 jaar. En besef dat je luistert naar geniale grootheden. Punt.
Dit is Queen met Innuendo.
